Podatek od towarów i usług znany wszystkim jako VAT obowiązuje również na odnawialne źródła energii i na samą fotowoltaikę.
Według znanego powiedzenia, że w życiu pewne są tylko dwie rzeczy śmierć i podatki, państwa nakładają swoją daninę również i na nowoczesne technologie. Kto i jakiej wysokości podatek zapłaci w 2022 roku? Czy jest szansa na jego obniżenie? Fotowoltaika czy odliczanie od podatku jest możliwe? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w poniższym artykule.
Jaka jest aktualna stawka VAT na fotowoltaikę?
Do 2019 roku przepisy dotyczące podatku od towarów i usług związanych z elektrowniami słonecznymi były dość skomplikowane. Często zarówno inwestor jak i wykonawca zastanawiali się jaki Vat na fotowoltaikę obowiązuje przy danym rodzaju instalacji. Na szczęście to już przeszłość. Jaka jest aktualna stawka Vat na fotowoltaikę? Nowa podstawa prawna zaczęła obowiązywać od 2020 roku i znacząco uprościło to przepisy szczególnie dla osób fizycznych, które stawały się prosumentami. Do chwili wprowadzenia zmian stawka 8% VAT obowiązywała tylko dla instalacji indywidualnych montowanych na dachu budynku mieszkalnego, ci prosumenci, którzy montowali panele na gruncie, lub na innej nieruchomości niż własny dom zobowiązani byli zapłacić VAT ze stawką aż 23% pomimo, nawet jeśli instalacja dotyczyła prowadzonego przez nich gospodarstwa domowego i była wykorzystywana dla potrzeb własnych.
Ujednolicona od 2020 roku stawka VAT na fotowoltaikę dla osób fizycznych ułatwiła interpretację przepisów i zachęciła więcej osób do inwestowania w odnawialne źródła energii. Zaczęły obowiązywać jedynie dwie stawki 8% i 23% na fotowoltaikę. W 2022 roku przepisy te pozostają w mocy.
Kogo obowiązuje stawka 8% na fotowoltaikę?
Według stawki 8% Vat na panele fotowoltaiczne rozliczają się wszyscy inwestorzy indywidualni. Bez względu na to czy instalacja umiejscowiona jest na dachu czy na gruncie. Obniżony do 8% VAT obowiązuje dla obiektów, które objęte są tzw. społecznym programem mieszkaniowym. Obiekty te to:
- domy o powierzchni użytkowej nie większej niż 300 m2
- mieszkania o powierzchni użytkowej do 150 m2.
Warunkiem koniecznym do spełnienia jest to, że instalacja musi być wykorzystywana do potrzeb własnych gospodarstwa domowego.
Warunek ten spełniają rolnicy. VAT na fotowoltaikę dla rolnika także będzie wynosił 8%, jeśli rolnicy, montujący instalacje PV zrobią to na potrzeby własnego gospodarstwa domowego, a nie prowadzonej działalności rolniczej.
Co więcej z niższej 8% stawki skorzystać mogą także wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe oraz gminy, które montują panele na dachach budynków objętych społecznym programem mieszkaniowym nieprzekraczających 300 m2 pow. Warunek jest jeden. Usługa ta musi mieścić się w zakresie termomodernizacji budynku.
Z niższego Vatu swobodnie skorzystają mieszkańcy bloków i budynków wielorodzinnych, których powierzchnia lokalu nie przekracza 150 m2. Oczywiście Ci montujący instalacje PV wyłącznie na własne potrzeby.
Obecnie takie instalację na potrzeby własne można montować nie tylko na dachu domu, budynku wielorodzinnego czy na gruncie, ale też na każdym innym obiekcie – wiata, garaż, który jest zakwalifikowany jako część domu lub obiektu mieszkalnego.
Kogo obowiązuje stała stawka podatku 23% VAT?
Płatnikami tej wyższej stawki są osoby prawne, czyli te które wykorzystują fotowoltaikę do prowadzenia działalności gospodarczej. Obowiązuje ona również wspomniane wyżej wspólnoty, spółdzielnie i gminy, gdy montują one elektrownię słoneczną na budynku, którego powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2. W tym wypadku jest więc ona dla interpretacji przepisów kluczowa. W podobny sposób jest traktowana agrofotowoltaika. Rolnik montując instalację PV na potrzeby rolniczej działalności zapłaci 23% Vat. Wykładnia prawa jest zdecydowanie bardziej klarowna, jednak podatek od fotowoltaiki w 2022 roku nadal może spędzać niektórym inwestorom sen z powiek. Dlaczego?
Problemy z właściwym rozliczeniem Vatu mogą pojawić się wtedy, gdy metraż powierzchni użytkowej domu lub mieszkania podatnika, przekracza przewidziane w przepisach wielkości. Przypomnijmy odpowiednio 300 i 150 m2. Czy właściciele większych nieruchomości mówiąc kolokwialnie są skazani na 23% stawkę? Nie, ponieważ w przypadku osób fizycznych obowiązuje zasada proporcjonalności. Wyższa stawka obowiązywać będzie tylko za instalację, która obsługuję powierzchnię nieruchomości powyżej ustawowego limitu.
Dobrą wiadomością dla wszystkich podatników zarówno osób fizycznych jak i prawnych jest fakt, że zapłacony Vat można odzyskać. Odliczanie od podatku jest możliwe w różnych mechanizmach, tak więc podatki od fotowoltaiki nie muszą obciążać kieszeni inwestora.
Osoby fizyczne mogą skorzystać z korzystnych dla nich odliczeń w ramach tzw. ulgi termomodernizacyjnej. Aby uzyskać zwrot, niezbędne jest Do uzyskania zwrotu kosztów poniesionych za zakup i montaż fotowoltaiki potrzebne jest wypełnienie załącznika PIT/0 i przeniesienie kwoty odliczenia do zeznania PIT-36, PIT-37 lub PIT-28. Ulga przysługuje zarówno podatnikom rozliczającym się według skali podatkowej, jak i osobom stosującym jednolitą stawkę podatkową bądź korzystającym z ryczałtu od dochodów ewidencjonowanych.
Z kolei rolnicy, którzy zdecydowali się na agrofotowoltaikę i wykorzystują energię słońca do swej działalności mogą skorzystać z 25% ulgi inwestycyjnej w ramach odprowadzanego co rocznie podatku rolnego. Ulga jest wyższa niż sam Vat.
Firmy natomiast mogą odzyskać pieniądze korzystając z przysługującego im prawa do zwrotu Vat, czyli inaczej mówiąc prawa obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Możliwe, że już w przyszłym roku Vat na fotowoltaikę zostanie obniżony. Drogę ku temu otwiera dyrektywa 2022/542 UE pozwalająca na cięcie stawek podatków Vat w krajach członkowskich na towary zgodne z polityką unijną dotyczącą ochrony środowiska i zdrowia.
