Obie opcje posadowienia instalacji fotowoltaicznej mają swoje lepsze i gorsze strony. Fotowoltaika na gruncie ma swoje ograniczenia głównie, jeśli chodzi o wymaganą dużą powierzchnię działki i grunty o stosownej nośności.
Najpopularniejsza opcja dachowa, to z kolei walka z zacienieniem, brak miejsca, a w skrajnych przypadkach konieczność remontu, a nawet przebudowy dachu. Co wybrać? Oba warianty oferują duże możliwości. Wybór zależy od indywidualnych uwarunkowań po stronie inwestora.
Fotowoltaika na gruncie - na co zwracać uwagę?
Jeśli inwestor chce zdecydować się na wariant fotowoltaiki na gruncie i ma odpowiedni teren na jej lokalizację powinien przede wszystkim skupić się na kwestiach projektowych i dobrania stelażu do zakładanej wielkości instalacji. Przy fotowoltaice na gruncie dużo łatwiej podjąć decyzję o wyborze modułów o większej mocy, ale też o większych wymiarach i ciężarze. Dlatego konstrukcja stelaża powinna móc temu sprostać – stal ocynkowana, odporna na korozję, wytrzymała i w końcu stabilna. Mocowana tak, jak tego wymagają warunki gruntowe. Właściwości podłoża, a przede wszystkim jego nośności nie można przy planowaniu zbagatelizować.
Panele fotowoltaiczne na gruncie - wady i zalety
Fotowoltaika na gruncie może być doskonale zoptymalizowana pod kątem potrzeb energetycznych prosumenta. Instalacja może być większa lepiej zorientowana wobec stron świata i niezacieniona. Panele są lepiej wentylowane i nie ingerują w wygląd nieruchomości. Po stronie wad można zapisać jedynie konieczność posiadania dużej działki lub nieużytków – choć akurat w przypadku tych ostatnich zostaną one dobrze zagospodarowane. Koszt instalacji będzie też wyższy niż w przypadku jej dachowego odpowiednika, jednak ze względu na możliwość optymalizacji wszystkich parametrów, te koszty szybko zwrócą się inwestorowi.
Fotowoltaika na ziemi - niezbędne komponenty
Aby posadowić elektrownię słoneczną na gruncie potrzebne są specjalne stelaże. Stelaż takowy musi zapewniać odpowiednią stabilność i odporność na działanie różnych warunków pogodowych oraz korozję. Jest on wykonywany z najwyższej jakości materiałów i montowany zazwyczaj bezpośrednio w gruncie. Może on być wkręcany, wbijany na odpowiednią głębokość lub przymocowany do specjalnie przygotowanych płyt betonowych. Co więcej stelaże obrotowe dzięki automatycznym systemom naprowadzania, podążają za słońcem, co jeszcze bardziej pozwala na maksymalne wykorzystanie energii słonecznej. Dobór sposobu montażu powinien być ściśle dopasowany do warunków gruntowych i poprzedzony wnikliwą analizą nośności podłoża i tego do jakiego stopnia jest ono zwarte.
Fotowoltaika na gruncie a na dachu - co wybrać?
Fotowoltaika na gruncie nie jest jedynie opcją dla tych prosumentów, którzy nie chcą albo nie mogą przeznaczyć pod elektrownię słoneczną połaci dachu. Tak naprawdę podstawowym i jedynym warunkiem, który trzeba spełnić jest posiadanie wolnej przestrzeni na gruntach nośnych, które uniosą ciężar instalacji. Fotowoltaika na gruncie to większe możliwości zoptymalizowania jej parametrów technicznych pod kątem potrzeb inwestora, ale jeśli ktoś nie dysponuje odpowiednią działką, będzie musiał zdecydować się na instalację zlokalizowaną na dachu. Na dachu płaskim również można zamontować konstrukcję samobieżną, a w przypadku zacienień sięgnąć po optymalizatory mocy. Urządzenia te wpływają na to, że nie spada ogólna wydajność instalacji tylko poszczególnych modułów.
W przypadku gdy inwestor dysponuje warunkami właściwymi do zastosowania obu rozwiązań decydujące mogą się okazać koszty inwestycji lub okres jej zwrotu. Choć koszty stelażu i montażu PV na gruncie mogą być szybko skompensowane przez większą produkcję prądu i mniejsze koszty utrzymania oraz konserwacji naziemnej elektrowni słonecznej.
Umiejscowienie paneli na gruncie – możliwości
Odpowiednie umiejscowienie fotowoltaiki gruntowej to absolutna podstawa i od tego kryterium należy rozpocząć w ogóle proces decyzyjny o realizacji całej inwestycji. Teren nie może być zacieniony, należy zadbać o orientację na południe, choć nawet w komercyjnych farmach fotowoltaicznych coraz bardziej preferowanymi kierunkami świata są jednak wschód i zachód. Z racji tego, że tak obrany azymut umożliwia maksymalne wydłużenie okresu, w którym produkowany jest prąd w ciągu doby. Stelaże samobieżne, jeśli inwestor dokona takowego wyboru mogą zmieniać automatycznie położenie paneli i ich kąt nachylenia, tak aby zawsze podążały za słońcem. Należy dopilnować, aby moduły nie sąsiadowały z drzewami również ze względu na spadające liście czy szyszki. Nie można zapomnieć o właściwej wentylacji i zapewnieniu dopływu świeżego powietrza. Co zapobiegnie nadmiernemu nagrzewaniu ogniw i tym samym stratom w uzyskach.
Panele fotowoltaiczne na gruncie - czy potrzebne jest pozwolenie?
Większość instalacji fotowoltaicznych zarówno tych naziemnych jak i zlokalizowanych na połaci dachowej nie wymaga specjalnego pozwolenia na budowę. Obowiązujące prawo precyzuje cezurę energetyczną: jeśli panel fotowoltaiczny przekracza mocą elektryczną 50 kW, jego montaż wymaga pozwolenia.
Pozwolenie będzie potrzebne również, gdy ogniwa PV są montowane na gruncie na obszarze wpisanym do rejestru zabytków lub na obiekcie budowlanym, gdy wysokość instalacji naziemnej przekracza 3 metry.
Utrzymanie i konserwacja fotowoltaiki na gruncie
To tak jak już wyżej wspomniano duża zaleta tego rozwiązania. Dostęp do paneli jest łatwiejszy i wszelkie działania przy nich nie wymagają posiadania uprawnień do pracy na wysokościach, co znacząco obniża koszty. Odpowiednio skonstruowana instalacja PV na gruncie to także lepsze warunki pracy i możliwość optymalnego schłodzenia paneli z każdej strony. Baterie słoneczne funkcjonują bowiem najlepiej w temperaturze oscylującej wokół 20 stopni Celsjusza.
Cena i formalności przy fotowoltaice na gruncie
Fotowoltaika na gruncie jest droższa od instalacji dachowej, a to ze względu na koszty stelażu. Jeżeli chodzi o wysokość VATu to już w 2019 roku stawka vatowska dla wszystkich rodzajów instalacji została ujednolicona. To czy warto inwestować w fotowoltaikę na gruncie i jak długi będzie okres zwrotu z inwestycji zależy od indywidualnej sytuacji inwestora. Ilość formalności jakie należy dopełnić będzie zależała również od wielkości i charakteru całej instalacji, a także jej lokalizacji. Jeśli fotowoltaika na gruncie jest częścią rozbudowy istniejącej instalacji lub powstaje na terenach istotnych ekologicznie, to wszelkie działania będą wymagać otrzymania tzw. warunków środowiskowych i pozwolenia na prace budowlane.
