Wszystkie instalacje fotowoltaiczne wymagają do sprawnego działania kilku podstawowych elementów, takich jak panele oraz inwerter. Ale jaki jaki licznik do fotowoltaiki wybrać?
Licznik dwukierunkowy – w PV odpowiada on za zliczanie produkowanego oraz pobieranego prądu. Choć element ten nie ma bezpośredniego wpływu na funkcjonowanie układu, jest on niezbędny dla każdego prosumenta. Jak działa licznik, jak odczytywać dane z urządzenia, jak wygląda licznik dwukierunkowy i dlaczego jego wykorzystanie jest tak istotne?
Czym jest licznik dwukierunkowy w instalacji fotowoltaicznej?
Poprawny montaż podstawowych elementów systemu fotowoltaicznego jeszcze nie pozwala na pełne korzystanie z tego rozwiązania. Aby móc czerpać energię pochodzącą z promieni słonecznych, należy także zastosować odpowiednio dopasowane urządzenie do zliczania ilości prądu. Co to jest licznik dwukierunkowy? Licznik dwukierunkowy energii elektrycznej w PV, nazywany także miernikiem dwukierunkowym oraz licznikiem dwubiegunowym, jest podobny do konwencjonalnych rozwiązań tego typu, jednak należy zwrócić uwagę na pewną istotną różnicę w kwestii działania sprzętu.
Miernik zużycia energii elektrycznej to urządzenie elektromagnetyczne, które w ciągły sposób kontroluje napięcie i przepływ prądu elektrycznego. W konwencjonalnych systemach prąd płynie tylko w jednym kierunku: z linii elektroenergetycznej do odbiorcy. Gdy chodzi jednak o instalację fotowoltaiczną, proces ten odbywa się w dwie strony. Wynika to z przekazywania do sieci nadmiaru produkowanej energii elektrycznej, a także konieczności pobierania prądu w standardowy sposób w sytuacji, gdy poziom nasłonecznienia jest zbyt niski dla efektywnego działania paneli. W efekcie niezbędny jest sposób na pomiar przepływu w obie strony – z sieci energetycznej do instalacji oraz w przeciwnym kierunku. Licznik dwubiegunowy podaje obie wartości osobno, aby umożliwić rzetelne zbilansowanie zużycia energii, którą wytwarza (lub pobiera) fotowoltaika.
Zasada działania licznika dwukierunkowego. Jak działa ten licznik do fotowoltaiki?
Licznik dwukierunkowy to stosunkowo proste urządzenie, które w większości przypadków funkcjonuje w bardzo podobny sposób. Typowy schemat działania miernika PV wygląda następująco:
- Prąd z modułów fotowoltaicznych jest przekazywany do falownika (inwertera), który przekształca prąd stały (DC) na prąd przemienny (AC). Przekaźnik dwukierunkowy odpowiada za wysyłanie prądu przemiennego do licznika.
- Licznik dwukierunkowy w PV mierzy ilość energii elektrycznej wyprodukowanej przez system, przesyłając informacje na ten temat do modułu komunikacyjnego.
- Moduł komunikacyjny przekazuje dane o wyprodukowanej i zużytej ilości energii do systemów monitorowania i zarządzania OSD.
- Jeśli ilość energii produkowanej przez system PV przekracza ilość energii pobieranej z sieci, miernik zaczyna zliczać nadmiar prądu oddawany do sieci.
- Jeśli wystąpi odwrotna sytuacja, licznik dwukierunkowy zaczyna zliczać ilość energii pobieranej z sieci.
Co istotne, licznik dwukierunkowy w PV może być odczytywany w czasie rzeczywistym. Takie rozwiązanie pozwala na bieżące monitorowanie ilości energii elektrycznej, która jest produkowana i pobierana przez instalację. W efekcie możliwe jest ścisłe kontrolowanie kosztów prądu – jest to niezbędne do rozliczeń nadwyżek energii przez prosumentów.
Jak odczytać licznik dwukierunkowy?
Aby móc odpowiednio rozliczać nadwyżki oraz pobieranie energii, niezbędne jest zapoznanie się z procesem odczytywania danych z licznika. W tym przypadku można spotkać się z kilkoma różnymi metodami, które zależą przede wszystkim od konkretnego modelu i producenta.
- Odczyt ręczny – polega na odczytywaniu danych bezpośrednio z wyświetlacza licznika. W tym przypadku należy skorzystać z fizycznej lub wirtualnej instrukcji obsługi urządzenia.
- Odczyt zdalny – niektóre liczniki wyposażone są w moduł komunikacyjny (w zależności od modelu, marki i roku produkcji), który pozwala na odczyt danych na odległość. Niezbędne będzie oprogramowanie udostępnione przez producenta lub aplikację obsługującą komunikację z miernikiem.
- Odczyt przez operatora sieci energetycznej – jeśli użytkownik nie potrafi odczytać danych, może zgłosić się z tym problemem do operatora sieci energetycznej. Pracownicy firmy mają możliwość zdalnego sprawdzenia danych z licznika dwukierunkowego zainstalowanego w sieci.
Jak montuje się licznik dwukierunkowy w PV?
Sam montaż licznika to stosunkowo prosty proces, który sprowadza się do poprawnego podłączenia przewodów. Należy jednak zaznaczyć, że tego typu czynności powinny być wykonywane jedynie przez wykwalifikowanych elektryków. Użytkownicy instalacji PV mogą jednak liczyć na pełne wsparcie w tym zakresie – wymaga to jedynie przekazania odpowiedniego wniosku do operatora sieci elektrycznej. Dokument ten powinien zostać przesłany jak najszybciej po zakończeniu montażu paneli fotowoltaicznych, z kolei dystrybutor prądu ma 30 dni na zamontowanie miernika. W przypadku instalacji o mocy do 50 kWp koszty leżą po stronie dystrybutora. Co ważne, instalacja fotowoltaiczna może być uruchomiona dopiero po zainstalowaniu licznika dwukierunkowego.
