Chcąc zainwestować w instalację fotowoltaiczną, należy mieć na uwadze nie tylko koszty związane z zakupem i montażem elementów systemu.
Ważną kwestią jest też wyznaczenie odpowiedniej lokalizacji, która pozwoli maksymalnie wykorzystać możliwości tego rozwiązania. Jaką rolę pod tym względem ma nasłonecznienie i co właściwie oznacza ten termin? Jak sprawdzić nasłonecznienie terenu i gdzie montować fotowoltaikę? Zapraszamy do zapoznania się z informacjami na ten temat.
Jakie znaczenie ma nasłonecznienie dla efektywności instalacji fotowoltaicznej? Fotowoltaika a lokalizacja paneli fotowoltaicznych
Fotowoltaika to technologia, która działa na zasadzie przekształcania energii słonecznej w energię elektryczną. Ze względu na taki mechanizm pracy ilość światła ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania instalacji. Im większe nasłonecznienie, tym większa jest efektywność paneli – choć nowoczesne ogniwa mogą pracować nawet przy bardzo małym poziomie światła słonecznego, ich wydajność będzie znacznie niższa niż w słoneczny dzień w korzystnej lokalizacji.
Samo nasłonecznienie definiuje się jako sumę mocy promieniowania słonecznego w danym miejscu w określonym czasie. W kontekście fotowoltaiki zwykle oblicza się nasłonecznienie roczne obliczane jako średnia wartość w skali 12 miesięcy. Na jego wartość składa się szereg czynników, takich jak:
- szerokość geograficzna,
- charakterystyka okolicznej zabudowy,
- obecność roślinności, która mogłaby rzucać cień na panele,
- ukształtowanie terenu,
- poziom zanieczyszczenia powietrza,
- lokalny mikroklimat.
Jak sprawdzić nasłonecznienie działki?
W celu sprawdzenia nasłonecznienia terenu można skorzystać z licznych narzędzi oraz źródeł danych dostępnych online. Należą do nich interaktywne mapy udostępniane przez różne organizacje, jak również atlas warunków solarnych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, który przedstawia nasłonecznienie w Polsce. Mapa na stronie IMGW przedstawia obszar całego kraju i pozwala sprawdzić szereg statystyk z dokładnością do miesiąca:
- całkowite promieniowanie słoneczne na powierzchnię poziomą,
- bezpośrednie promieniowanie słoneczne na powierzchnię prostopadłą,
- bezpośrednie promieniowanie słoneczne na powierzchnię poziomą.
Warto przy tym zaznaczyć, że nasłonecznienie w Polsce w różnych miesiącach może się zmieniać. Latem możemy liczyć na największą efektywność paneli, z kolei zimą będzie ona najniższa. Z tego względu pod uwagę bierze się z reguły uśrednione dane roczne. Niektóre portale i firmy oferują bardziej szczegółowe dane, które umożliwiają nawet sprawdzenie nasłonecznienia w obrębie konkretnej działki. Takie informacje są bardzo przydatną pomocą w wyborze optymalnej lokalizacji modułów PV.
Usłonecznienie a nasłonecznienie – co odróżnia te dwa hasła?
Oprócz nasłonecznienia można spotkać się również z terminem „usłonecznienie”. Warto wiedzieć, że są to nieco inne parametry. Nasłonecznienie, nazywane także insolacją, to łączne natężenie promieniowania słonecznego rozłożone w czasie. Usłonecznienie to z kolei parametr dotyczący warunków pogodowych, który określa łączny czas padania promieni słonecznych w określonej lokalizacji. W przypadku insolacji stosuje się jednostkę W/m2 lub kWh/rok/m2, z kolei dla usłonecznienia są to po prostu godziny (przeważnie w skali rocznej).
Jaki dzienny uzysk energii elektrycznej z paneli fotowoltaicznych można otrzymać na danym terenie?
Wiemy już, że właściwe umiejscowienie modułów fotowoltaicznych znacznie zwiększa wydajność systemu. Jak jednak obliczyć dzienny uzysk energii z paneli fotowoltaicznych dla danej instalacji? Aby obliczyć tę wartość, należy wziąć pod uwagę czynniki takie jak nasłonecznienie, współczynnik sprawności instalacji, a także moc modułów. Do tego liczy się kąt nachylenia oraz orientacja paneli. W celu przeprowadzenia dokładnych kalkulacji można skorzystać z narzędzi dostępnych online.
Gdzie najlepiej założyć fotowoltaikę?
W Polsce najczęściej wykorzystuje się dwa sposoby montażu modułów fotowoltaicznych: metodę naziemną i nadachową. Pierwsza z nich jest przeważnie stosowana przez rolników i osoby dysponujące sporymi działkami, które pozwalają na instalację farm PV. Druga to z kolei rozwiązanie wybierane przez większość gospodarstw domowych oraz przedsiębiorców.
W przypadku metody nadachowej, za najkorzystniejsze miejsce montażu uznaje się dachy spadziste o kącie nachylenia od 15 do 35 stopni. W takim ułożeniu warunki pracy są optymalne. Jeśli dach nie jest spadzisty, należy zainwestować w montaż stelażu, by uzyskać odpowiedni kąt. Dla montażu naziemnego (gruntowego) za idealne nachylenie uznaje się wartość 30 stopni. W tym przypadku panele montuje się na podwyższeniu, dzięki któremu ogniwa nie są zasłonięte roślinnością. Spore znaczenie ma także kierunek ustawienia paneli. W większości miejsc w Polsce ogniwa powinny być zwrócone w stronę południową, by jak najlepiej wykorzystać dostępną energię słoneczną. Aby otrzymać wyliczenie dla danej działki, można skorzystać z narzędzi w internecie lub skontaktować się ze specjalistami.